Tam kapalı (endoskopik) omurga darlığı ameliyatı, bel veya boyun bölgesindeki omurga kanalının daralmasına bağlı olarak oluşan sinir basıncının azaltılması veya ortadan kaldırılması amacıyla yapılan bir cerrahi işlemdir. Bu işlem, endoskopik teknikler kullanılarak gerçekleştirilir. Endoskopi işlemi ise, vücut boşluklarının kamera yardımıyla görüntülenmesi tekniğidir
Omurga darlığı, omurganın çevresindeki dokularda veya kemiklerde meydana gelen bir daralma nedeniyle oluşur. Bu daralma, omuriliği çevreleyen dokulara veya sinirlere baskı yaparak sinir sisteminin normal işleyişini engeller. Belirtileri arasında bel ağrısı, bacaklarda uyuşma ve güçsüzlük, yürüme mesafesinde kısalma, uzun süre ayakta duramama, gece uykudan uyandıran ağrı, mesane veya bağırsak problemleri yer alabilir.
Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı, geleneksel açık cerrahi yöntemlere göre daha az invaziv bir yöntemdir. Bu nedenle, daha az kanama, daha az ağrı, daha hızlı iyileşme süreci gibi avantajları vardır. Ameliyat sırasında, endoskopik aletler kullanılarak daralan omurga kanalı açılır ve sinirlerin üzerindeki baskı azaltılır veya ortadan kaldırılır.
Ameliyat sonrası iyileşme süreci, ameliyatın yapılma bölgesine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Ancak genellikle, hastalar ameliyat sonrası bir gün hastanede kalırlar, ertesi gün yürür ve birkaç hafta sonra normal aktivitelerine geri dönebilirler. Ameliyat sonrası fizik tedavi ve egzersizler, iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Tam Kapalı (Endoskopik) Omurga Darlığı Ameliyatının Avantajları Nelerdir?
Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı, endoskopik yöntemler kullanılarak yapılan bir cerrahi işlem olup, bel veya boyun bölgesindeki omurga kanalının daralmasına bağlı olarak meydana gelen sinir basıncının azaltılması veya ortadan kaldırılması amacıyla gerçekleştirilir. Geleneksel açık cerrahi yöntemlerine göre daha az invaziv bir yöntem olması nedeniyle, birçok avantajı vardır:
- Daha az kanama: Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı, endoskopik aletler kullanılarak gerçekleştirildiği için, açık cerrahiye kıyasla daha az kanama oluşur.
- Daha az ağrı: Ameliyat sırasında, küçük kesiler kullanılarak, kaslar ve dokular daha az zarar görür. Bu nedenle, hastaların ameliyat sonrası ağrıları daha az olur.
- Daha hızlı iyileşme süreci: Daha az invaziv bir yöntem olduğu için, tam kapalı omurga darlığı ameliyatı sonrası hastaların iyileşme süreci daha hızlı olabilir. Hastaların hastanede kalma süresi daha kısa olabilir ve normal aktivitelerine daha erken dönebilirler.
- Daha az enfeksiyon riski: Endoskopik aletler kullanılarak yapılan ameliyatlar, açık cerrahiye kıyasla daha az enfeksiyon riski taşır, tam kapali endoskopik yöntemle yapılan cerrahilerde sürekli su ile yıkama kullanıldığından dolayı enfeksiyon riski yok denecek kadar azdir. Neredeyse 100 kat daha az enfeksiyon riski olduğu gözlemlenmiştir.
- Daha az görünür yara izleri: Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı, endoskopik aletler kullanılarak yapıldığı için, açık cerrahiye kıyasla daha az görünür yara izleri bırakır.
- Daha yüksek hasta memnuniyeti: Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı sonrası hastaların ağrıları daha az olur, iyileşme süreleri daha kısa olur ve deneyimli ellerde daha az komplikasyon riski taşırlar. Bu nedenle, hastaların genellikle daha yüksek bir memnuniyet seviyesi vardır.
- Daha iyi fonksiyonel sonuçlar: Tam kapalı omurga darlığı ameliyatı, sinir basıncının azaltılması veya ortadan kaldırılması nedeniyle hastaların genellikle daha iyi fonksiyonel sonuçlar elde etmelerini sağlar. Bel ağrısı, bacaklarda uyuşma ve güçsüzlük, mesane veya bağırsak problemleri gibi belirtilerin öncelikle ilerlemesi durur, sinirlerin iyileşme kapasitesine göre semptomlar önce azalır sonrasinda ortadan kalkar.
Endoskopik Ameliyatlar ile Tam Endoskopik Ameliyatlar Arasındaki Farklar Nelerdir?
Endoskopik ameliyatlar, vücudun içindeki bir bölgeye erişmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlemde, endoskop adı verilen ince, esnek bir tüp kullanılır. Endoskopik ameliyatlar, geleneksel cerrahiye göre daha az invazivdir ve genellikle daha hızlı iyileşme süresi ve daha az komplikasyon riski ile ilişkilidir.
Tıpta endoskopik cerrahiler yıllardır vücudun değişik bölgelerinde kullanılmaktadır. Akciğer ve hava yollarının tedavisinde (bronkoskopi, torakoskopi), sindirim sistemi rahatsızlıklarının tedavisinde (laparoskopi, gastroskopi,rektoskopi), eklem rahatsızlıklarının tedavisinde ( artroskopi), böbrek ve mesane rahatsızlıklarının tedavisinde (sistoskopi), kadın hastalıklarının tedavisinde (histeroskopi, laparoskopi) kullanılmıştır. Doğal olarak omurga hastalıklarının tedavisinde son yıllarda kullanılmaya başlanmıştır.
Endoskopik cerrahi yönteminin omurgada kullanım şekilleri ikiye ayrılır:
- Tam endoskopik omurga ameliyatları,
- Endoskop yardımlı omurga ameliyatları
Endoskop yardımlı cerrahi yöntemlere örnek olarak Mikroendoskopik cerrahiler, Unilateral Biportal Endoskopik (UBE) Cerrahiler, Tübüler Endoskopik Cerrahiler verilebilir. Tam endoskopik cerrahi yöntem ise en az hasarla maksimum faydayı sağlayan, tek cerrahi kesiyle omurga hastalıklarının tedavisinde kullanılan kanıtlanmış bir cerrahi yöntemdir.
Endoskopik ameliyatlar iki kategoriye ayrılabilir: endoskopik ameliyatlar ve tam endoskopik ameliyatlar. Bu iki yöntem arasındaki farklar şunlardır:
1- İşlem Sırasında Kullanılan Aletler
Endoskopik yardımlı ameliyatlarda, endoskop ya çalışma kanülünün içinden ya da ikinci bir kesi üzerinden ameliyat sahasına konuşlandırılır, çalışma kanülü içinden veya ayrı bir kesi üzerinden ameliyatı gerçekleştirmek için farklı tiplerde aletler kullanılır. Ancak bu aletler genellikle sınırlı bir hareket açısına sahiptir ve bir işlem yapmak için sınırlandırabilir ve daha fazla kemik, kas, bağ dokusuna zarar verebilir.
Tam endoskopik cerrahi yöntemde ise bu aletler, tek kesi üzerinden endoskopun içinde bulunan özel bir kanaldan geçirilerek, omurilik kanalına ulaşılır ve daha fazla hareket özgürlüğüne sahiptirler. Bu sayede, daha az hasar ile karmaşık ve detaylı işlemler yapmak mümkündür.
2- Ameliyatın Yapıldığı Bölge
Endoskopik ameliyatlar genellikle daha yüzeysel olan organlarda, örneğin sindirim sistemi veya solunum yollarındaki sorunları çözmek için kullanılır. Tam endoskopik ameliyatlar ise, daha derin bölgelere ulaşmak için kullanılır. Örneğin, beyin, omurilik veya kalp gibi organlarda gerçekleştirilebilirler.
Tam endoskopik ameliyatlar omurganın tüm bölümlerinde kullanılabilir. Bel, sırt ve boyun omurlarında kullanılabilir. Bel bölgesindeki zorlu hastalıkların tedavisinde, özellikle sırt ve boyun bölgesindeki fıtıkların tedavisinde deneyimli cerrahi ellerde mükemmel sonuçlar elde edilebilir.
3- Ameliyat Süresi ve İyileşme Süresi
Tam Endoskopik ameliyatlar deneyimli ellerde kısa sürer ve daha hızlı iyileşme süresi ile ilişkilidir. Hastaların normal yaşamlarına daha hızlı dönüş sağladığı gözlemlenmiştir. Uzun dönemde de sonuçları diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında eşit veya daha iyidir.
4- Ameliyat Riskleri
- Sinir hasarı riski: Ameliyat sırasında Tam Endoskopik yöntemin kullanılması, ameliyat alanının kontrolü ve sinir dokusunun diğer dokulardan ayırt edilmesini kolaylaştırarak sinir hasarı riskini en aza indirecektir.
- Enfeksiyon riski: Tam endoskopik ameliyatlarda sürekli su ile yıkama işlemi yapıldığı enfeksiyon riski minimum düzeye inmektedir. Diğer yöntemlerde enfeksiyon riski tam endoskopik yönteme göre biraz daha fazladır.
- Nüks (tekrarlama) riski: Tekrarlama risk oranı iki yöntem için de aşağı yukarı aynı olsa da tekrarlanan tam endoskopik ameliyatlarda komplikasyon oluşma riski yok denecek kadar azdır.
- Yanlis Seviye ameliyat riski: Tam endoskopik ameliyatlarda hedefe yönelik planlama yapıldığı için yanlış seviye ameliyat riski daha azdır.
- İleride oluşabilecek disk kayması riski: Tam endoskopik yöntemde sadece sinire bası yapılan kemikler alındığı için diğer yöntemlere göre omurgada kayma oluşma riski daha azdır.
- Kanama riski (hematom): Tam endoskopik ameliyatlarda kas dokuda bir kesi işlemi yapılmadığı için kanama riski bulunmamaktadır. Kan transfüzyonu gerektirmeyecektir. Endoskopik ameliyatlarda bu risk biraz daha fazladır.
- Sinir işlevlerinin tam olarak geri dönmemesi: Bu durum iki nedene bağlı olabilir. Sinirlerin üzerindeki bası çok uzun zamandır var ise sinir hasarı fazla olabilir ve tam iyileşme olmayabilir. 2. durum ise Cerrahi sırasında sinirin fazla yer değiştirmesiyle oluşan ek hasara bağlı olabilir. Bu durum tam endoskopik ameliyatlarda daha az görülür.
- Ameliyat sonrasi sinir ağrısı: Tam endoskopik ameliyatlarda küçük kesi ve daha az doku travması olması nedeniyle ağrı hissi yok denecek kadar az olacaktır.
Hangi ameliyat yönteminin tercih edileceği, hastanın durumuna, ameliyatın yapılacağı bölgeye, hastalığın ciddiyetine ve ameliyatın karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Hangi yöntemin kullanılacağına doktor ve hasta, hastalığın ciddiyetine, hastanın beklentilerine, hastaya ait risk faktörlerine göre birlikte karar vermelidirler.